ბრიტანელმა მეცნიერებმა დაასკვნეს, რომ ეგრეთ წოდებული "გაჭიანურებული კოვიდი" ან პოსტ-კოვიდ სინდრომის ზოგიერთი სიმპტომი გამოწვეულია სისხლის შედედებით (მიკროთრომები), რომლებიც წარმოიქმნება პაციენტის ტვინში ან ფილტვებში.
კვლევაში მონაწილეობდა 1,837 ადამიანი, რომლებიც ჰოსპიტალიზებული იყვნენ Covid-19-ის მძიმე ფორმებით. მეცნიერთა აზრით, სისხლის ორი ცილა მიუთითებს იმაზე, რომ მიკროკლოტები არის ერთ-ერთი მიზეზი გრძელვადიანი ცუდი ჯანმრთელობისა მას შემდეგ, რაც Covid-ის ტესტი უარყოფითი გახდა.
"გაჭიანურებული კოვიდით" დაავადებული პაციენტების სისხლში აღმოჩნდა ფიბრინოგენის ცილის უფრო მაღალი დონე, რომელიც იწყებს დაშლას სისხლის შედედებისას და D დიმერის ცილის ფრაგმენტი, რომელიც წარმოიქმნება სისხლის შედედების დაშლისას.
"ფიბრინოგენიც და D დიმერიც ჩართულია სისხლის შედედებაში, ამიტომ, შედეგები მხარს უჭერს ჰიპოთეზას, რომ სისხლის შედედება არის პოსტ-COVID-ის შემეცნებითი პრობლემების მიზეზი. ფიბრინოგენს შეუძლია, პირდაპირ გავლენა მოახდინოს ტვინზე და მის სისხლძარღვებზე, ხოლო D დიმერი ხშირად მიუთითებს ფილტვებში სისხლის შედედების წარმოქმნაზე. ამრიგად, ტვინის აქტივობის პრობლემები შეიძლება დაკავშირებული იყოს მასში შემავალი ჟანგბადის ნაკლებობასთან", - ამბობს დოქტორი მაქს ტაკი ოქსფორდის უნივერსიტეტიდან.
შედეგებმა აჩვენა, რომ D დიმერის მაღალი დონის მქონე ადამიანები ასევე უჩივიან უკიდურეს დაღლილობას და ქოშინს და უჭირთ კონცენტრირება.
მსგავსი შედეგები აჩვენა აშშ-ში ჩატარებულმა კვლევამაც.
ბრიტანელი ექიმების მიერ ჩატარებული კვლევის მიზანი იყო იმის გაგება:
რატომ გამოჯანმრთელდება ზოგიერთი ადამიანი სხვებზე სწრაფად;
რატომ უვითარდება ზოგიერთ პაციენტს ჯანმრთელობის სხვა პრობლემები;
რომელი მკურნალობა იყო უფრო ეფექტური - საავადმყოფოში მიღებული, თუ მის შემდეგ;
როგორ გავაუმჯობესოთ პაციენტის მოვლა საავადმყოფოდან გაწერის შემდეგ.
ახლა ექიმები მიიჩნევენ, რომ ამ პაციენტების დაახლოებით 16%-ს ჰქონდა აზროვნების, კონცენტრაციისა და მეხსიერების პრობლემები, სულ მცირე, ექვსი თვის განმავლობაში. თუმცა, "გაჭიანურებული კოვიდი" ზოგიერთ შემთხვევაში, შეიძლება, დაავადების უფრო მსუბუქი ფორმების შემდეგ განვითარდეს.
ამავე დროს, ოქსფორდის და ლესტერის უნივერსიტეტების მეცნიერები აღნიშნავენ, რომ:
მათი დასკვნები ეხება მხოლოდ საავადმყოფოში მოთავსებულ პაციენტებს;
ეს არ არის საბოლოო, მაგრამ "თავსატეხის პირველ ნაწილს" შეადგენენ. მეტი კვლევაა საჭირო სურათის დასასრულებლად, სანამ შესაძლებელი იქნება პოტენციური მკურნალობის შემუშავება, რომ აღარაფერი ვთქვათ ტესტირებაზე;
შემეცნებითი ფუნქციის ტესტირება მოხდა პაციენტებში ავადმყოფობიდან 6 და 12 თვის შემდეგ. ამ შემთხვევაში გამოყენებული ტესტები და კითხვარები შეიძლება იყოს "არასაკმარისად მგრძნობიარე".
კვლევის წამყვანი ავტორის, ოქსფორდის უნივერსიტეტის პროფესორ პოლ ჰარისონის თქმით, პოსტ-COVID-ის ტვინის დანისლვის ბუნების გასაგებად მთავარი ნაბიჯი არის მისი ძირეული მიზეზების გარკვევა.
მაგრამ, უნდა გვახსოვდეს, რომ "გაჭიანურებულ კოვიდს" შეიძლება, მრავალი განსხვავებული მიზეზი ჰქონდეს.
როგორც ლესტერის უნივერსიტეტის რესპირატორული მედიცინის პროფესორმა კრის ბრაიტლინგმა თქვა, Covid-19-ის გართულებები განისაზღვრება "ადამიანის ჯანმრთელობის მდგომარეობით დაავადების დაწყებამდე და იმით, თუ რა ხდება მისი გამოჯანმრთელების შემდეგ".
